Guru Purnima Nibandh Marathi: गुरु पौर्णिमा हा एक खास सण आहे, जो आपल्या जीवनात गुरुंची महत्त्वाची भूमिका सांगतो. हा सण दरवर्षी आषाढ महिन्यातील पौर्णिमेला साजरा केला जातो. गुरु पौर्णिमा निबंध मराठी भाषेत लिहिताना, मी नेहमी विचार करतो की गुरु म्हणजे फक्त शिक्षक नाहीत, तर ते आपल्या जीवनाचे मार्गदर्शक असतात. लहान मुलांसाठी हा सण म्हणजे आई-बाबांसोबत शाळेत जाऊन शिक्षकांना आदर दाखवण्याची संधी. मी जेव्हा लहान होतो, तेव्हा गुरु पौर्णिमेला शाळेत विशेष कार्यक्रम असायचे, आणि त्यात भाग घेताना मनात एक वेगळीच उमेद निर्माण होत असे.
गुरु पौर्णिमेचा इतिहास खूप जुना आहे. असं म्हणतात की हा सण महर्षी व्यासांच्या जन्मदिनानिमित्त साजरा केला जातो. व्यासजींनी महाभारत आणि पुराणांसारखी महान ग्रंथ लिहिले, ज्यामुळे ते जगातील पहिले गुरु म्हणून ओळखले जातात. हिंदू धर्मात गुरुंना देवासमान मानले जाते, कारण ते अंधारातून प्रकाशाकडे घेऊन जातात. आपल्या संस्कृतीत “गुरु ब्रह्मा, गुरु विष्णु, गुरु देवो महेश्वरा” अशी ओळ आहे, जी गुरुंची महानता दाखवते. लहान मुलांसाठी हे समजणं सोपं आहे – जसं आई-बाबा आपल्याला चालायला शिकवतात, तसं गुरु ज्ञान देतात. मला आठवतं, माझ्या शाळेत एकदा गुरु पौर्णिमेला मी माझ्या शिक्षिकेला हाताने बनवलेली कार्ड दिली होती. तेव्हा त्यांच्या चेहऱ्यावर आलेला आनंद पाहून मला खूप छान वाटलं होतं. अशा छोट्या गोष्टींमधून आपण गुरुंप्रती कृतज्ञता व्यक्त करतो.
गुरु पौर्णिमा कसा साजरा केला जातो? सकाळी उठून घरात पूजा करतात, गुरुंच्या फोटोला हार घालतात आणि त्यांना नमस्कार करतात. शाळांमध्ये विद्यार्थ्यांसाठी विशेष सभा असते, ज्यात गाणी, नृत्य आणि भाषणे असतात. काही ठिकाणी आश्रम किंवा मंदिरात जाऊन गुरुंना भेट देतात. लहान मुलांसाठी हा सण मजेदार असतो, कारण त्यात मिठाई आणि खेळ असतात. पण त्यातून शिकवण मिळते की गुरुंशिवाय जीवन अपूर्ण आहे. उदाहरणार्थ, भगवान बुद्ध किंवा स्वामी विवेकानंद यांच्यासारखे महान व्यक्ती त्यांच्या गुरुंमुळे घडले. आजच्या काळातही, ऑनलाइन क्लासेस घेणारे शिक्षक आपल्याला नवीन गोष्टी शिकवतात. पण कधीकधी आपण त्यांना विसरतो, आणि गुरु पौर्णिमा आपल्याला त्याची आठवण करून देतो.
गुरुंची भूमिका फक्त पुस्तकी ज्ञान देण्यापुरती नाही. ते आपल्या समस्या ऐकतात, प्रोत्साहन देतात आणि चुका सुधारतात. मी एकदा परीक्षेत कमी मार्क्स मिळवले होते, तेव्हा माझ्या शिक्षकांनी मला समजावलं आणि पुढच्या वेळी मी चांगलं केलं. अशा घटनांमधून भावना जागृत होतात – आदर, प्रेम आणि कृतज्ञता. गुरु पौर्णिमा निबंध मराठीमध्ये लिहिताना, हे सांगावंसं वाटतं की गुरुंना केवळ एक दिवस नव्हे, तर रोज आदर द्या. कारण ते आपल्याला स्वावलंबी बनवतात.
शेवटी, गुरु पौर्णिमा हा सण आपल्याला शिकवतो की ज्ञान हा जीवनाचा आधार आहे. लहान मुलांनो, तुमच्या शिक्षकांना नेहमी सन्मान द्या, त्यांच्याशी बोलत राहा आणि त्यांच्याकडून शिका. हा सण फक्त पूजा नाही, तर हृदयातून व्यक्त होणारी भावना आहे. गुरुंमुळे आपलं जग उजळ होतं. चला, यंदाच्या गुरु पौर्णिमेला आपण त्यांना धन्यवाद म्हणूया आणि त्यांचा आशीर्वाद घेऊया.