Zadache Atmavrutta Marathi Nibandh: झाडाचे आत्मवृत्त मराठी निबंध: शाळेत शिकलो होतो, “झाडे लावा, झाडे जगवा” – तेव्हा वाटायचं ही फक्त एका उपक्रमाची घोषणा आहे. पण आज मी स्वतः झाड आहे… आणि मी माझं आत्मवृत्त लिहितोय.
मी एका लहानशा बियामधून जन्म घेतला. सुरुवातीला मातीमध्ये दडलेलो, अंधारातला एक अंकुर होतो. काही काळाने मातीला फोडून बाहेर आलो. सूर्यकिरणांनी मला पहिल्यांदा उब दिली, पावसाच्या सरींनी मला आंघोळ घातली, आणि जमिनीच्या कुशीतून मी हळूहळू उंच होत गेलो.
झाडाचे आत्मवृत्त मराठी निबंध: Zadache Atmavrutta Marathi Nibandh
माझ्या सभोवताली खूप बदल घडत गेले. सुरुवातीला माझ्या आजूबाजूला माझ्यासारखीच अनेक झाडं होती, पक्ष्यांचं कूजन, वार्‍याची झुळूक, मधमाशांचा गुंजारव – सगळं काही स्वर्गसमान होतं. पण जसजसा काळ पुढे सरकत गेला, तसतशी माणसांची जगण्यासाठीची धडपड वाढली, आणि त्याच धडपडीमध्ये मी, म्हणजे आम्ही झाड, मागे पडलो.
एकेक झाड माझ्या आजूबाजून गायब होऊ लागली. कधी रस्ते झाले, कधी इमारती उभ्या राहिल्या. माझ्या मुळांखाली केबल गेल्या, माझ्या फांद्यांना ट्रिम केलं गेलं कारण त्या “अडथळा” ठरत होत्या. मला कळलं, माणूस प्रगती करतो आहे, पण त्यात निसर्ग हरवत चालला आहे.
मी मूक आहे, पण मला संवेदना आहेत. मला वेदना होतात, जेव्हा माझी फांदी तुटते, जेव्हा माझ्या खोडावर कुणीतरी ओरखडे काढतो किंवा जेव्हा मला पूर्णपणे कापले जाते. माझे आयुष्य हे देण्याघेण्याचे नाही, तर केवळ देण्याचे आहे. मी तुम्हाला फळे देतो, फुले देतो, सावली देतो, औषधे देतो, लाकूड देतो, शुद्ध हवा देतो. मी तुम्हाला खूप काही देतो, आणि तुमच्याकडून मला फक्त जगण्याची संधी हवी आहे.
मी आजही उभा आहे – एक मोठं, वटवृक्षासारखं झाड. माझ्या सावलीत आज शाळेची मुलं जेवतात, वाचन करतात. अनेकजण माझ्या फांद्यांखाली बसून मन मोकळं करतात. माझ्या अंगावर अनेक पक्षांनी घरटी बांधली आहेत. पण ही शांतता आज धोक्यात आहे.
सध्या जगभर हवामान बदलाची समस्या गंभीर झाली आहे. ग्लोबल वॉर्मिंगमुळे पृथ्वीचं तापमान वाढतंय, पावसाचं प्रमाण अस्थिर झालंय, आणि निसर्गाच्या साखळीत बिघाड होतोय. या सगळ्याचा मुळ स्रोत म्हणजे वृक्षतोड आणि प्रदूषण. मी स्वतः अनुभवतो आहे की प्रत्येक पान गळालं की जणू पृथ्वीचा एक श्वास कमी होतो आहे.
माणसांनी विकासाच्या नावाखाली जंगलं तोडली, पण त्या झाडांच्या जागी झाडं परत लावली नाहीत. सिमेंटच्या जंगलांमध्ये ऑक्सिजनचं प्रमाण कमी होऊ लागलं. आज माणूस स्वतःच्या आरोग्याच्या समस्यांनी ग्रस्त आहे – अस्थमा, त्वचेचे आजार, मानसिक तणाव – यांमागे निसर्गाशी तोडलेली नाती हेच कारण आहे.
मी बघतो की हल्ली काही जागी माणूस जागरूक झाला आहे. शहरांमध्ये “urban gardening”, “terrace farming”, आणि “tree plantation drive” अशा उपक्रमांना सुरुवात झाली आहे. शाळांमध्ये झाडांचं महत्त्व शिकवलं जातंय. काही तरुण तर झाडांना RFID टॅग लावून त्यांचं आरोग्य तपासत आहेत. ही एक चांगली सुरुवात आहे, पण अजून खूप काही करायचं आहे.
माझं आत्मवृत्त हे केवळ माझं नाही, तर प्रत्येक झाडाचं आहे – ज्यांनी माणसाला सावली दिली, अन्न दिलं, प्राणवायू दिला… पण कधीच अपेक्षा केली नाही. आम्ही झाडं निःस्वार्थ सेवा करत राहतो – पण आता माणसानेही आमचं रक्षण करणं गरजेचं आहे.
आज मी एक झाड म्हणून तुम्हा सर्व माणसांशी एक विनंती करतो – आम्हाला केवळ ‘उपयोगी’ म्हणून पाहू नका. आम्ही तुमचे सखे-सवंगडी आहोत. आम्हाला वाचवण्याचा प्रयत्न करा, कारण आमच्या मुळांमध्ये तुमचं भविष्य रुजलेलं आहे.
प्रत्येकाने आपल्या आयुष्यात एक झाड लावावं, त्याची काळजी घ्यावी, आणि त्याला कुटुंबाचा एक भाग मानावा. आज लावलेलं झाड उद्या तुमच्या मुलांना सावली देईल.
मी उभा आहे अजून, माझ्या मुळांमध्ये अजूनही पाणी आहे, पानांमध्ये हिरवळ आहे. पण या हिरवाईला तुमच्या प्रेमाची गरज आहे. कारण जर एक झाड लिहितंय आत्मवृत्त, तर त्या मागे वेदना आहे, आशा आहे, आणि तुमच्याकडून थोडी मदतीची अपेक्षाही आहे.
हे लेखन कोणत्याही यंत्रमानवाने लिहिलेलं नाही. हा एका झाडाचा – माझे आत्मवृत्त हे केवळ एका झाडाचे नाही, तर पर्यावरणाचे, निसर्गाचे आणि तुमच्या जीवनाचे आत्मवृत्त आहे. मी इथे आहे, तुमच्यासोबत, तुमच्यासाठी. फक्त मला साथ द्या, मला जगू द्या आणि माझ्यासारख्या लाखो झाडांना जीवदान द्या. कारण मी आहे तर तुम्ही आहात, आणि तुम्ही आहात तर हे सुंदर जग आहे. माझ्या आत्मवृत्ताचा शेवट नाही, कारण मी नेहमीच तुम्हाला काहीतरी देत राहणार आहे, जोपर्यंत माझे अस्तित्व आहे. माझ्यापासून प्रेरणा घ्या आणि निसर्गाचे रक्षण करा, कारण त्यातच आपले सर्वांचे भले आहे.
2 thoughts on “झाडाचे आत्मवृत्त मराठी निबंध: Zadache Atmavrutta Marathi Nibandh”